10 listopada w wieku 74 lat zmarł Roman Chwaliszewski, niezwykły człowiek, pasjonat i nauczyciel historii, były wojewódzki konserwator zabytków, regionalista – o ogromnej, niewyobrażalnej wręcz wiedzy dotyczącej wydarzeń, jak i bohaterów regionu pilskiego, współzałożyciel Towarzystwa Miłośników Miasta Piły.- Większość z nas spotkała Romana Chwaliszewskiego, wspaniałego, dobrego, przyjaznego człowieka, na swojej drodze. Przez kilkadziesiąt lat uczuł nas o historii, kulturze, o tradycjach naszych ziem. To niepowetowana, wielka strata dla regionu – mówił Edmund Wolski, dyrektor BWA PP, podczas czwartkowego wernisażu w Galerii, przekazując zebranym tę smutną informację.
Roman Chwaliszewski uczestniczył w każdym ministerialnym, historycznym projekcie, jaki realizowała Galeria BWA: „Przystanki polskości”, „Odkrywanie tożsamości”, „Koalicje dla Niepodległej”, „Bitwa Warszawska, Przystanek Piła i okolice”, „Z Powstania Wielkopolskiego na wojnę z bolszewikami”, „Wyspy polskości”, „Razem dla Niepodległej” – długo by wymieniać - i także w obecnie realizowanym projekcie „Patriotyzm Jutra”.
Opowiadał artystom z całej Polski oraz z zagranicy uczestniczącym w plenerach malarskich - o regionie, inspirował, podpowiadał, rozbudzał wyobraźnię, malował przeszłość słowem, by oni mogli przenieść ją na malarskie płótna. A opowiadał z niezwykłą pasją… zawsze z pamięci, zawsze z dziesiątkami dygresji, z których każda jedna budziła zaciekawienie i intrygowała. Nikt nie mówił jak On – barwnie, frapująco, obrazowo, zachęcająco. Dzięki Niemu historia ożywała, stawała się literaturą, bajką, pełną interesujących, żywych postaci. Był historycznym konsultantem i przewodnikiem w wycieczkach po pilskiej ziemi. Zawsze chętny do pomocy, zawsze uśmiechnięty, życzliwy, pełen pomysłów i motywacji.
***
Roman Chwaliszewski urodził się 1 lipca 1948 roku w rodzinie rolniczej w Czajczu. Studiował na Wydziale Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Najpierw pracował jako nauczyciel historii w szkole podstawowej i zawodowej w Wyrzysku. W latach 1976-1988 był kustoszem i zastępcą dyrektora Muzeum Okręgowego w Pile, a od roku 1988 do 1990 pełnił funkcję dyrektora Biura Dokumentacji Zabytków w Pile. W okresie 1991 - 2018 był Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, a następnie kierownikiem Delegatury w Pile Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Poznaniu.
Roman Chwaliszewski był członkiem Kolegium Redakcyjnego „Rocznika Nadnoteckiego”. W latach 1982-1988 pełnił obowiązki sekretarza redakcji tego pisma. Na jego łamach, a także w prasie lokalnej opublikował ponad 40 artykułów. Oprócz tego wydał kilkanaście broszur poświęconych historii regionalnej. Pracę naukową uzupełnia twórczością literacką, wolny czas poświęcając na pisanie wierszy.
Prowadził wykłady, prelekcje dotyczące dziejów naszego regionu. Jako pełen pasji i niezwykle kompetentny regionalista dokumentował dzieje naszego regionu. Spod jego ręki wyszły liczne publikacje o historii Piły i okolic, m.in. „Z dziejów parafii Krostkowo”, „Z patriotycznych tradycji Wyrzyska”, „100 lat Wyrzyskich Kolei Powiatowych”.
Działał w Kole nr 9 Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego, był członkiem honorowym Towarzystwa Przyjaciół Wyrzyska. Aktywnie uczestniczył w pracach Towarzystwa Miłośników Miasta Piły - od 1982 r. był członkiem Zarządu TMMP (przez dwie kadencje pełnił funkcję prezesa, a obecnie jest wiceprezesem Zarządu). Za działalność na rzecz upowszechniania wiedzy historycznej o regionie został uhonorowany Nagrodą Wojewody Pilskiego, Nagrodą im. Jędrzeja Cierniaka oraz nagrodą księdza Bolesława Domańskiego.
Odznaczony został m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi, Odznaką Honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, Medalem PRO MEMORIA, odznaką „Za zasługi dla Województwa Wielkopolskiego” oraz Złotą Odznaką za Opiekę nad Zabytkami. Laureat nagrody honorowej TPPW „Dobosz Powstania Wielkopolskiego” za upowszechnianie wiedzy i tradycji związanej z Powstaniem Wielkopolskim (2013r.). Uhonorowany przez Starostę Pilskiego statuetką i tytułem „Ambasadora Powiatu Pilskiego”.
